Terrarystyka Terrarium - zajrzyj na aktualne, codziennie odwiedzane forum dyskusyjne!


Data modyfikacji: 2020-01-08 11:12
Artykuły >> Zdrowie >> Zranienia

Zranienia

 

U gekonów lamparcich niekiedy można zaobserwować uszkodzenia skóry w rodzaju mniej lub bardziej poważnych skaleczeń lub zranień. Wynikają one nie tylko z nieszczęśliwych wypadków lub starć pomiędzy osobnikami, ale często zdarza się, że są efektem nieodpowiednich warunków hodowli. Przypadki drobnych, powierzchownych uszkodzeń skóry, po podjęciu odpowiednich działań, nie zawsze wymagają interwencji weterynarza. Ciężkie rany bądź rany zainfekowane muszą być jednak leczone pod kontrolą specjalisty, który dobierze odpowiednie środki.

Jak zapobiegać? Zapobieganie uszkodzeniom skóry u gekonów ogranicza się do usunięcia z terrarium tych elementów wystroju, które mają ostre krawędzie. Dotyczy to głównie tych przedmiotów, które znajdują się pod półkami i na które gekony mogłyby przypadkiem spaść z wysokości. Jeśli w stadzie jaszczurek dochodzi do notorycznych starć, których efektami są skaleczenia i rany, należy pomyśleć nad rozdzieleniem konfliktowych osobników.

 

1. Płytkie skaleczenia, zadrapania, otarcia

Wygląd: Niekiedy na skórze gekona widoczne są ślady skaleczeń lub mocniejszych otarć. Te mniej poważne są dość powierzchowne i łatwe do rozpoznania - uszkodzenie jest niewielkie, czasem zaczerwienione, z wyraźnie widocznym obszarem zdartych łusek lub otartego naskórka. Niekiedy takiemu uszkodzeniu skóry towarzyszy siniak. W pewnych przypadkach widoczne jest dość słabe krwawienie, które w miarę szybko ustaje.

Skaleczenie na ogonie gekona (fot. "Worms")

Fot. 1. Drobne skaleczenie na ogonie gekona (fot. "Worms")

Zasiniony ślad po ugryzieniu (fot. "przeszymek")

Fot. 2. Ślad ugryzienia widoczny z boku głowy (fot. "przeszymek")


Przyczyna: Gekony lamparcie najczęściej kaleczą się w czasie drobnych wypadków w terrarium, takich jak zsunięcie się z szorstkiej ścianki albo zranienie o kanciasty lub ostry element wystroju. Płytkie uszkodzenia skóry bywają też wynikiem starć pomiędzy osobnikami w terrarium, a także efektem dość brutalnych zalotów, w czasie których samiec może trochę pokaleczyć samicę. Generalnie takie drobne rany zlokalizowane są zwykle w obrębie pyska, głowy, grzbietu, a także nasady ogona; rzadziej w rejonie kończyn czy podbrzusza. Niekiedy drobne rany są efektem ugryzień owadów karmowych w rodzaju świerszczy.

Postępowanie: Drobne skaleczenia i otarcia raczej nie wymagają interwencji weterynarza, jednak ważne jest odpowiednie ich odkażenie. Uszkodzenia skóry, zwłaszcza u osobników osłabionych, mogą sprzyjać infekcjom grzybicznym lub bakteryjnym, a zakażona rana goi się trudniej i może stać się źródłem poważnych problemów.

Nawet powierzchowne rany i skaleczenia u gekona lamparciego należy delikatnie oczyścić i przemyć środkiem odkażającym. Z uwagi na szkodliwy wpływ alkoholu na organizmy gadów, dobrze jest pomyśleć nad preparatem nie zawierającym w swoim składzie alkoholu. Popularne jest stosowanie wody utlenionej, a także działającego nieco łagodniej Rivanolu.

Po przemyciu skaleczonego miejsca trzeba zatroszczyć się o to, by do czasu zagojenia ranka nie była narażona na zabrudzenie lub zakażenie. Warto zatem przenieść gekona do sterylnego pojemnika, zwłaszcza, jeśli mamy do czynienia z jaszczurką osłabioną i w kiepskiej kondycji. Jeżeli jednak gekon jest zdrowy i silny, a skaleczenie bardzo małe i bardzo płytkie - można tylko wyłożyć dno terrarium ręcznikami papierowymi, usuwając podłoże, które mogłoby zabrudzić ranę (np. piasek).

 

2. Głębokie skaleczenia i poważne rany

Wygląd: Skaleczenia sięgające daleko w głąb skóry, a także poważne rany (np. obszerne rany szarpane) są groźne nie tylko dla zdrowia, ale czasem i dla życia gekona. Charakteryzują się zwykle dość obfitym krwawieniem, czasem dużą powierzchnią; niekiedy bywa konieczne założenie jednego lub kilku szwów, aby całość mogła się prawidłowo zagoić.

Przyczyna: Poważne rany u gekonów lamparcich bywają wynikiem wyjątkowo ostrych starć pomiędzy osobnikami w terrarium, ale niekiedy są rezultatem pogryzienia jaszczurki przez inne zwierzę - psa, szczura, koszatniczkę itp. Przyczyną może być też wyjątkowo niefortunny upadek gada na ostry przedmiot, a czasem - dotkliwe pogryzienie gekona przez pozostawione w terrarium świerszcze karmowe.

Uwaga: Niezwłocznej interwencji weterynarza wymagają przypadki, kiedy:

  • Istnieje ryzyko wykrwawienia się zwierzęcia na skutek upływu krwi z rany,
  • Istnieje podejrzenie uszkodzenia któregoś z narządów wewnętrznych gekona,
  • Rana jest głęboka i zanieczyszczona trudnym do usunięcia materiałem, np. piaskiem,
  • Rany gekona są bardzo liczne lub zajmują dużą powierzchnię ciała.

Postępowanie: Generalnie każde poważne, głębokie lub rozległe uszkodzenie skóry powinno zostać skonsultowane z weterynarzem. Doraźna pomoc dla gekona polega na delikatnym oczyszczeniu rany, o ile jest to możliwe, a także przemyciu jej łagodnym środkiem odkażającym i przeniesieniu zwierzęcia do sterylnego pojemnika. Weterynarz może zalecić dodatkowo smarowanie lub przemywanie rany odpowiednim specyfikiem, przyspieszającym gojenie lub zapobiegającym infekcji.

W czasie rekonwalescencji gekon powinien przebywać w sterylnym pojemniku z minimalnym wystrojem i podłożem z ręczników papierowych (Patrz: Terrarium przejściowe), aby zminimalizować ryzyko zainfekowania rany. Z pojemnika należy jak najszybciej usuwać odchody gekona, a także niezwłocznie zabierać niezjedzone owady karmowe. Dopiero po całkowitym zagojeniu ran można zupełnie bezpiecznie przenieść gekona do terrarium docelowego.

 

3. Rany zainfekowane

Niezależnie od tego, na ile poważny uraz odniósł gekon, musimy obserwować, czy rana goi się prawidłowo i czy nie widać oznak infekcji. Niekiedy mamy do czynienia od razu z raną zainfekowaną - zwykle w przypadkach, gdy zostanie ona zauważona przez właściciela gekona dopiero po dłuższym czasie. Zakażonej rany w żadnym wypadku nie wolno lekceważyć, gdyż nieleczona infekcja może mieć fatalne skutki dla zdrowia gekona i w skrajnych przypadkach może nawet doprowadzić do jego śmierci.

Uwaga: Nie zaleca się samodzielnego leczenia u gekona ran zainfekowanych, gdyż bez odpowiedniej wiedzy w tym zakresie można bardziej zaszkodzić, niż pomóc zwierzęciu!

Wygląd: Zainfekowana rana z zasady nie chce się goić, bywa ciągle zaczerwieniona, czasem dodatkowo sączy się z niej ropna wydzielina zastygająca na powierzchni w postaci strupów. Infekcje w obrębie końcówki ogona często objawiają się tym, że ogon wydaje się "usychać", skóra robi się zaczerwieniona i pomarszczona. W skrajnych przypadkach widoczne są czarne fragmenty tkanek dotkniętych martwicą.

Postępowanie: Jedynym dobrym wyjściem jest skontaktowanie się z weterynarzem znającym się na gadach, który oceni, na ile poważne jest zakażenie i ustali, jakie środki zastosować. Czasem oprócz zalecenia smarowania rany maścią antybiotykową, konieczne jest podanie antybiotyku w zastrzyku. Gekon powinien przebywać w sterylnym pojemniku, na tych samych zasadach, jakie zostały opisane w poprzednim punkcie. Po wizycie należy przestrzegać dodatkowych zaleceń weterynarza dotyczących np. stosowania i podawania leków.

 

Informacje zebrała i opracowała: Ewa Wielocha ("Saillemia")